Open Data Albania po hulumton mbi ndarjen e parave publike sipas Funksioneve në Buxhetin e Shtetit duke krahasuar shpenzime për frymë në Vende të Eu dhe rajoni. Kjo tregon vëmendje të Qeverive ndaj funksioneve dhe sektorëve të ndryshëm e po njësoj edhe standarde qeveritare për të shpenzuar për këto funksione. Të dhënat për këtë artikull janë marrë nga Eurostat për vendet e BE-së. Funksionet Qeveritare ose Funksione Buxhetore synojnë të garantojnë ofrimin e shërbimeve si: kujdesi shëndetësor, arsimi dhe drejtësia, ruajtjen e rendit publik, sigurinë etj.
Shtetet janë të kushtëzuar në shpërndarjen dhe përcaktimin e Shpenzimeve pasi mundësitë e tyre varen drejtpërdrejt me niveli ekonomik, prodhimi i brendshëm bruto, informaliteti, eficensa e vjeljes së të ardhurave publike, nivelin e borxhit apo deficitit buxhetor.
Në finale krahasimi i shpenzimeve publike për frymë sipas Funksioneve tregon mbi nivelin dhe standardin ekonomik të individëve shtetas apo rezident të vendeve të ndryshme.
Në vendet EU mesatarja e shpenzimeve publike për Frymë (sipas Funksioneve) është total 12 684 Euro. Në Shqipëri shteti harxhon për frymë nëntë herë më pak dhe vetëm 1 407 Euro në Shpenzime Buxhetore. Pra ajo çka shteti shpenzon për frymë, për të ofruar Ndihmë apo Pensione; Arsimim; Shëndetësi; Rend dhe Siguri; Investime Publike; Kosto për Shërbim Administrate deri edhe kosto për funksione si Kultura; Argëtimi apo Mbrojtja e Mjedisit në vend, është nëntë herë më pak se ajo çka ofrojnë në mesataren e tyre vendet e Bashkimit Europian.
Në këtë shpenzim për frymë llogariten kosto për Mbrojtje Sociale; Shëndetësi Publike; Arsim Publik; Pagesa Borxhi dhe Çështje Ekonomike; Pagesa për Mbrojtjen (ushtria); Rendin dhe Sigurinë Publike, Strehimin dhe Komoditetet; Arkëtimi dhe Kultura deri edhe mbrojtja e mjedisit apo shkenca. Të dhënat janë marrë nga EUROSTAT dhe referohen për vitin 2019.
Burimi I informacionit: MFE( 2021), EUROSTAT (2021)
Përpunimi dhe Analiza: Open Data Albania
Burimi I informacionit: MFE( 2021), EUROSTAT (2021)
Përpunimi dhe Analiza: Open Data Albania
Për Mbrojtjen Sociale Sektori që garanton standard për njerëzit në nevojë apo grupet që kërkojnë mbështetje të veçantë e ku futen edhe pensione të pleqërisë apo të paaftësisë, Vendet EU në mesataren e tyre kanë shpenzime buxhetore për frymë në vlerën 5 256 Euro. Ndërsa në Shqipëri shteti shpenzon 11.56 herë më pak ose 455 Euro. Po njësoj në raport 13 herë më të ulët qëndron financimi që shteti ynë bën për sektorin Shëndetësi. Arsimi gjithashtu ka një raport 8 herë më pak në Shqipëri kundrejt vendeve EU.
Në nivele të ngjashme me Shqipërinë është edhe Kosova, e cila ka gjithashtu një nivel të ulët të shpenzimeve buxhetore sipas funksioneve për frymë.
Burimi I informacionit: MFE( 2021), EUROSTAT (2021)
Përpunimi dhe Analiza: Open Data Albania
Burimi I informacionit: MFE( 2021), EUROSTAT (2021)
Përpunimi dhe Analiza: Open Data Albania
Jo vetëm në vlerë nominale por edhe si raport Shpenzim për Funksione Buxhetore kundrejt Produktit të Brendshëm Bruto, Shqipëria ka një pozicion inferior. Psh vendet Europiane shpenzojnë për funksione publike rreth 46.6% të Vlerës Prodhim i Brendshëm Bruto. Shqipëria vetëm 29.3 %.
Burimi I informacionit: MFE( 2021), EUROSTAT (2021)
Përpunimi dhe Analiza: Open Data Albania
Nga analiza krahasuese e shpenzimeve funksionale në raport të PBB-së, në Shqipëri dhe në Bashkimin Evropian për vitin 2019, rezulton që Mbrojtja sociale është funksioni më mbështetje më të lartë buxhetore megjithëse me ndryshim relativisht të lartë, në Shqipëri rreth 9.3% të PBB-së ndërsa në BE rreth 19.3% e PBB-së. Shpenzimet vjetore për banorë në Shqipëri rezultonin 455 ndërsa në BE 5 256 euro.
Funksioni i dytë me peshën më të lartë të shpenzimeve në BE është Shëndetësia me 7% të PBB-së, ndërsa në Shqipëri shpenzimet për Shëndetësi janë rreth 3% e PBB-së, duke u renditur si funksion i katërt pas funksionit Shërbime të përgjithshme Publike me 5% dhe Arsimit me 3.3%.
Një funksion tjetër që shfaq divergjencë të mbështetjes buxhetore në Shqipëri në krahasim me BE është Strehim dhe komoditete, ku shpenzimet në Shqipëri rezultojnë 2.2% të PBB-së ose 105 euro për banorë, ndërsa në BE ka peshën më të ulët rreth 0.6% e PBB-së ose 158 euro për banorë.
Në Shqipëri funksioni me mbështetjen më të ulët është Mbrojtja e Mjedisit, ku shpenzimet në 2019 rezultuan më pak se 0.2% e PBB-së ose 9 euro për banorë, ndërsa në BE rezulton funksioni i parafundit me mbështetje 0.8% të PBB-së ose 214 euro për banorë. Funksioni me peshë më të ulët në PBB në BE është Strehim dhe Komoditete.
Shkarko excel: Shpenzime Publike për Frymë sipas Funksioneve, Krahasimore Shqipëria kundrejt vendeve të EUKomente dhe Analiza : Open Data Albania
