Republika e Shqipërisë emetoi Eurobond-in e saj të parë në tregjet ndërkombetare financiare në 4 Nëntor 2010, pas një përgatitjeje disa mujore. Eurobond-i është një obligacion, pra një titull financiar me afat maturimi më shumë se nje vit i emetuar dhe tregtuar në tregjet ndërkombëtare financiare, pra jashtë kufijve të vendit që e emeton atë.

Ky instrument financiar është i ngjashëm persa i perket strukturës, me obligacionet që qeveria shqiptare nxjerr në tregun vendas përmes ankandeve të letrave me vlerë, por dallimi kryesor qëndron sepse: (i) tregtohet ekskluzivisht në tregjet ndërkombëtare financiare, dhe jo në tregun vendas (ii) është emetuar në euro dhe jo në lekë.

Disa nga karakteristikat kryesore të eurobond-it janë përshkruar më poshtë:

•    Shuma: EUR 300,000,000
•    Data e Maturimit: 04 Nëntor 2015
•    Bursa ku tregtohet: Bursa e Londrës
•    Çmimi i emetimit: 99.496
•    Interesi në momentin e emetimit (Yield): 7.625
•    Kuponi: 7.50

Nga të dhënat e mësiperme shikojmë  se ky është një obligacion 5-vjeçar, i tregtuar në Bursën e Londres. Për blerësit e Eurobond-it (Bursa e Londrës) kanë rëndësi të veçantë dy të dhëna: (i) kuponi, i cili përcakton shumën e interesit që do të marrin mbajtësit e instrumentit çdo vit dhe (ii) interesi i kuotuar në treg ose siç njihet ndryshe yield-i i cili ndryshon në varësi të kushteve të tregut dhe përcaktohet nga kërkesa dhe oferta e tregut.

Duke qënë se yield-i lëviz në kahun e kundërt të çmimit, për mbajtësit e Eurobond-it është me interes që interesi të ulet ose të paktën të mbetet afër atij fillestar, në mënyrë që çmimi të ngrihet gjë që do të rezultojë në fitim në rastin e shitjes.

Grafiku i mëposhtëm jep  një historik i performancës  së Eurobond-it në tregjet financiare.
 


Burimi: Ministria e Financave, Reuters
Analiza dhe Komente: Open Data Albania

Duke analizuar grafikun e ecurisë së yield-it që prej Nentorit 2010, vërejmë që norma e interesit ose yield-i ka pësuar një ngritje të menjëhershme në 9.03 % krahasuar me 7.625% që kishte ne momentin e emetimit, dhe kjo tregon që disa prej blerësve fillestare e kanë shitur menjeherë duke shkaktuar uljen e çmimit dhe ngritjen e interesit. Prej Dhjetorit 2010 deri ne Maj 2011 yield-i ka qënë relativisht i pandryshueshëm, ose me një tendencë të lehtë zbritesë, që nënkupton kërkesë-ofertë të balancuar nga ana e investitorëve.

Pas Qershorit 2011 yield-i ka ardhur vetëm duke u rritur, dhe ka prekur dhe nivelin më të lartë prej 12.07% në Dhjetor të vitit 2011. Kjo shënon dhe performancën më negative që prej emetimit te tij, dhe ka si shkak kryesor përkeqesimin e tregjeve financiare evropiane si pasojë e krizës së borxhit sovran që ka prekur shtetet anëtare të Bashkimit Evropian, dhe kryesisht Greqinë dhe Italinë.

Kjo krizë ka shkaktuar panik të investitorët të cilët janë tërhequr nga blerjet e Eurobond-eve të vendeve evropiane dhe në ato raste kur kanë blerë kanë kërkuar norma më të larta të yield-it si pasojë e perceptimit të rrezikut më të lartë të investimit. Në këtë mënyrë edhe për Eurobond-in shqiptar ata kanë kërkuar yield më të lartë dhe kjo e shpjegon performancën e dobët të tij.

Statistika mbi Yield paraqiten ne tabelen dinamike me poshte:


Burimi: Ministria e Financave, Reuters
Analiza dhe Komente: Open Data Albania

Në perfundim duhet theksuar që niveli aktual i yield-it të këtij Eurobond-i nënkupton një vështiresi për të patur një emetim të ri të suksessshëm për shtetin shqiptar përsa kohe që aktualisht ky titull financiar perceptohet si mjaft riskoz.

Te dhenat paraqiten ne trajte tabelare si me poshte:


Burimi: Ministria e Financave, Reuters
Analiza dhe Komente: Open Data Albania

* Nentor 2010 eshte data fillestare, duke qene se Eurobondi u emetua gjate ketij muaji

1. Të dhënat janë marrë nga faqja zyrtare e Ministrisë së Financave
2.  Norma prej 7.5%  përfaqeson koston e shtetit shqiptar për këtë titull financiar gjatë gjithë viteve të maturimit
3.  Me performancë nënkuptojmë një mënyre vlerësimi për këtë titull borxhi në treg